Dit figuur toont schattingen van de broeikas-uitstoot voor enkele consumptiegoederen en activiteiten, in kg CO2-equivalent (klik op het figuur om te vergroten).
Bronnen:
-
De geschatte emissies voor een plastic zak, een banaan, een sinaasappel, een wegwerpluier, bronwater, wortelen, een toiletrol, 1 kg cement, 1 kg staal, een spijkerbroek, een paar leren schoenen, een budget-laptop, een gaming-desktop, een Citroën C1 en een Ford Mondeo zijn afkomstig uit het boek How Bad are Bananas? The Carbon Footprint of Everything van Mike Berners-Lee (2010).
- De emissie voor een plastic zak is gebaseerd op http://lca.plasticseurope.org.
- De getallen voor bananen en sinaasappels zijn afkomstig uit Wallén, Brandt en Wennersten, 2004.
- Het getal voor een wegwerpluier is gebaseerd op het rapport An updated lifecycle assessment study for disposable and reusable nappies.
-
De geschatte emissies voor een glas melk (155 mL), een brood (800 g) en gamba’s (250 g) zijn afkomstig uit het rapport Milieueffecten van Nederlandse consumptie van eiwitrijke producten - Gevolgen van vervanging van dierlijke eiwitten anno 2008 van Blonk Milieuadvies (oktober 2008).
-
De geschatte emissies voor 250 g kaas, kip, varkensvlees en rundvlees zijn afkomstig uit Annex A van het rapport Life Cycle Impacts of Protein-rich Foods for Superwijzer, CE Delft (augustus 2011). De gebruikte schattingen gaan uit van reguliere Nederlandse veeteelt. Deze getallen wijken af van de schattingen van Blonk Milieuadvies (2008), die neerkomen op 2.2 kg CO2-eq voor 250 g kaas, 0.7 kg voor 250 g kip, 1.1 kg voor varkensvlees en 4 kg voor rundvlees. De aanzienlijke verschillen in geschatte uitstoot voor vlees zijn het gevolg van verschillen in aannames en methodiek. De lifecycle-analyses van CE Delft schatten bijvoorbeeld de extra uitstoot die wordt veroorzaakt door landgebruik voor de teelt van soja voor veevoer, de analyse van Blonk doet dit niet. Voor beide keuzes zijn goede argumenten aan te dragen, de onzekerheden in landgebruik-schattingen zijn aanzienlijk. Echter, aangezien de methodologie van CE Delft uitgebreid beschreven wordt in het rapport, heb ik deze getallen gebruikt voor het figuur.
-
De geschatte emissies voor een appel (uit Nederland en Nieuw-Zeeland), een banaan (uit Equador), een tomaat (NL kasbouw incl. WKK), 250 g champignons (NL, handgeoogst, vers) en 250 g aarbeien (uit volle grond en kasbouw) zijn gebaseerd op figuur 3.1 in het rapport Berekening van broeikasgasemissies door de productie van tuinbouwproducten van Blonk Milieuadvies (mei 2009). De geschatte emissies voor een boeket Nederlandse rozen zijn gebaseerd op figuur 3.2 in hetzelfde rapport, uitgaande van 20 bloemen van elk 60 g.
-
De geschatte emissie voor opwekking van 1 kWh elektriciteit is gebaseerd op de Lijst CO2-emissiefactoren en op de publicatie Berekening van de CO2-emissies, het primair fossiel energiegebruik en het rendement van elektriciteit in Nederland van Agentschap NL, CBS, ECN en PBL (2012), en de update van een jaar later. Voor 2010 gold een gemiddelde emissie van 0.46 kg CO2-eq per kWh voor stroomopwekking in Nederland, inclusief opwekking uit hernieuwbare bronnen, en voor 2011 was dit 0.44 kg CO2-eq per kWh. Zonder hernieuwbare bronnen was dit 0.57 kg CO2-eq per kWh in 2010 en 0.57 kg CO2-eq per kWh in 2011. Deze getallen betreffen enkel de uitstoot van de centrales, gecorrigeerd voor transportverlies. De Lijst CO2-emissiefactoren geeft een uitstoot van 0.526 CO2-eq per kWh voor “grijze stroom”, inclusief de uitstoot van de productie van brandstof voor de centrales. Voor stroom van onbekende afkomst geeft de lijst een uitstoot van 0.355 CO2-eq per kWh. Ik heb het getal voor grijze stroom gebruikt, met inachtneming van hernieuwbare bronnen is de uitstoot echter lager.
-
De geschatte emissie van 1 kg papier is gebaseerd op emissiefactoren van de Climate Neutral Group. De emissies voor glossy drukwerk zijn iets hoger, en voor boeken ongeveer het dubbele.
-
De emissies voor 1 L water koken zijn afhankelijk van begintemperatuur en methode van verwarmen. Het opwarmen van 1L water van 10-20 graden naar 100 graden kost ca. 0.1 kWh energie. Elektrisch koken verbruikt meestal ongeveer anderhalf keer deze theoretische waarde, vanwege warmteverlies en doorkoken. Bij gas hangt het verbruik sterk af van het warmteverlies, wat weer sterk afhangt van het gebruik van een deksel en de grootte van de pan/ketel. Een emissie van 0.06 kg CO2-eq per liter is realistisch voor elektrisch koken, maar is waarschijnlijk iets aan de hoge kant voor gas, mits een goede ketel of deksel gebruikt wordt. Hoewel elektrisch koken efficiënter is, wordt dit voordeel vaak teniet gedaan door de efficiëntie van 50-70% voor het opwekken van elektriciteit uit gas en kolen.
-
De broeikas-uitstoot van 10 minuten douchen hangt uiteraard af van factoren als de douchekop, de watertemperatuur, hoe het water verwarmd wordt en wat het rendement van een eventuele geiser of ketel is. De schatting van 0.57 kg CO2-eq per 10 minuten is gebaseerd op mijn eigen douche, die een ouderwetse douchekop heeft. Ik heb een Intergas Kombi Kompakt HR 22 warmwater-ketel, die een rendement zou moeten hebben van ca. 85%. De ketel warmt het water op tot 60°C, en bij het douchen wordt ongeveer 3 L heet water per minuut gebruikt, bijgemengd met koud water tot een comfortabele temperatuur. Het gemeten gemiddeld gasverbruik bij mijn douche is ca. 0.03 m3/min, wat neerkomt op ca. 0.057 kg CO2-eq per minuut.
-
De geschatte emissies voor 10 km reizen in een stoptrein, bus, tram of gemiddelde auto, het verbranden van gas en benzine en 1000 km vliegen, zijn gebaseerd op de Lijst CO2-emissiefactoren.
-
De geschatte emissies voor 10 km rijden in een Citroën C1, een Ford Mondeo en een Land Rover Discovery zijn gebaseerd op getallen uit de Autoweek Verbruiksmonitor. Het gemiddeld verbruik van een C1 is 0.534 L benzine per 10 km (ofwel 19 km/L), van de Mondeo 0.839 L benzine per 10 km (ofwel 12 km/L), en van een Discovery 1.1 L diesel per 10 km (ofwel 9 km/L diesel). Ik ben uitgegaan van een uitstoot van 2.8 kg CO2-eq per L benzine, en 3.2 kg CO2-eq per L diesel.
-
Een retourvlucht Amsterdam - Bangkok is ca. 18340 km (bron: www.webflyer.com). Met een uitstoot van 0.147 kg CO2-eq per km voor intercontinentaal vliegen, zou de vlucht neerkomen op 2696 kg CO2-eq per passagier.